Μακροπρόθεσμο όραμα για τις αγροτικές περιοχές με ορίζοντα το 2040
«Το μέλλον της αγροτικής Ευρώπης μπορεί να διαμορφωθεί μόνο τοπικά. Η δημόσια διαβούλευση θα οδηγήσει σε μια νέα στρατηγική και όραμα για την αγροτική Ευρώπη το 2040 που θα προκύψει από τον αγροτικό κόσμο».
Ursula von der Leyen Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Στις 30 Ιουνίου 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε το Μακροπρόθεσμο Όραμα για τις Αγροτικές Περιοχές της ΕΕ, στο οποίο αποτυπώνονται οι προκλήσεις και οι ανησυχίες που αντιμετωπίζουν και αναδεικνύονται ορισμένες από τις πλέον ελπιδοφόρες ευκαιρίες που προσφέρονται στις περιοχές αυτές. Η ανακοίνωση αυτή προέκυψε μετά από διερευνητικές και ευρείες διαβουλεύσεις με τους πολίτες και άλλους παράγοντες στις αγροτικές περιοχές.
Το όραμα προτείνει ένα Σύμφωνο καθώς και ένα Σχέδιο Δράσης για την Ύπαιθρο, τα οποία έχουν ως στόχο να καταστήσουν τις αγροτικές περιοχές μας ισχυρότερες, συνδεδεμένες, ανθεκτικές και ευημερούσες. Για να αντιμετωπιστούν επιτυχώς οι τάσεις και οι προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης, της αστικοποίησης και της γήρανσης, και για να αξιοποιηθούν τα οφέλη της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης, απαιτούνται πολιτικές και μέτρα σε τοπικό επίπεδο, τα οποία λαμβάνουν υπόψη τη χωρική ποικιλομορφία της ΕΕ, τις ιδιαίτερες ανάγκες και τα δυνατά σημεία των περιοχών αυτών. Στις αγροτικές περιοχές ολόκληρης της ΕΕ ο πληθυσμός είναι κατά μέσο όρο μεγαλύτερης ηλικίας από ότι στις αστικές περιοχές, και θα αρχίσει να συρρικνώνεται σταδιακά την επόμενη δεκαετία. Ο συνδυασμός της έλλειψης συνδεσιμότητας και των ανεπαρκώς ανεπτυγμένων υποδομών με την απουσία ποικιλίας ευκαιριών απασχόλησης και την περιορισμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες, καθιστά τις αγροτικές περιοχές λιγότερο ελκυστικές για διαβίωση και εργασία. Την ίδια στιγμή, οι αγροτικές περιοχές διαδραματίζουν επίσης ενεργό ρόλο στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση της ΕΕ. Η επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί σύμφωνα με τις ψηφιακές φιλοδοξίες της ΕΕ για το 2030 μπορεί να προσφέρει περισσότερες ευκαιρίες για τη βιώσιμη ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών πέραν της γεωργίας, των καλλιεργειών και της δασοκομίας, παρέχοντας νέες προοπτικές για την ανάπτυξη της μεταποίησης, και κυρίως των υπηρεσιών, συμβάλλοντας στη βελτίωση της γεωγραφικής κατανομής των υπηρεσιών και των βιομηχανιών. Το εν λόγω Μακροπρόθεσμο Όραμα για τις Αγροτικές Περιοχές της ΕΕ αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των προκλήσεων και των ανησυχιών αυτών, αξιοποιώντας τις νεοεμφανιζόμενες ευκαιρίες της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης της ΕΕ και τα διδάγματα που προέκυψαν από την πανδημία COVID-19, καθώς και προσδιορίζοντας τρόπους για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αγροτικές περιοχές, την επίτευξη ισόρροπης εδαφικής ανάπτυξης και την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα αναπτύξει ένα μακροπρόθεσμο όραμα για τις αγροτικές περιοχές το οποίο θα τις επιτρέψει να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις δυνατότητές τους και θα τις υποστηρίξει προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα διαφορετικά από περιοχή σε περιοχή ζητήματα, από τη δημογραφική αλλαγή έως τη συνδεσιμότητα, τον κίνδυνο φτώχειας και την περιορισμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες. Το όραμα αυτό θα πρέπει να προκύψει μέσα από τη στενή διαβούλευση με άτομα που ζουν σε αγροτικές περιοχές, καθώς και με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές.
Η ανάγκη σχεδιασμού ενός μακροπρόθεσμου οράματος για τις αγροτικές περιοχές υπογραμμίστηκε στις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές της Προέδρου Von der Leyen και αποτελεί πρωτοβουλία των Επιτρόπων Γεωργίας & Αγροτικής Ανάπτυξης κου Janusz Wojciechowski, Συνοχής & Μεταρρυθμίσεων κας Elisa Ferreira και Αντιπροέδρου για τη Δημοκρατία και Δημογραφία κας Dubravka Šuica.
Η διαδικασία ανάπτυξης του οράματος αναμένεται να οδηγήσει στη δημοσίευση Ανακοίνωσης της Επιτροπής πριν από το καλοκαίρι του 2021. Για την προετοιμασία της Ανακοίνωσης θα συμμετέχουν διάφορες υπηρεσίες της Επιτροπής, συμπεριλαμβανομένου του Κοινού Κέντρου Ερευνών (Joint Research Center), καθώς και συνεισφορές πολλών άλλων ενδιαφερομένων.
Στο πλαίσιο της ενδυνάμωσης της προσπάθειας για κινητοποίηση και συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων στη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης για το μέλλον του αγροτικού κόσμου, η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (DG AGRI) καθώς και το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Αγροτικής Ανάπτυξης (ENRD) έχουν προβεί σε διάφορες ενέργειες:
Σε εθνικό επίπεδο, τα Εθνικά Αγροτικά Δίκτυα έχουν την ευκαιρία να συμβάλλουν με κάθε δυνατό μέσο προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η φωνή των αγροτών μπορεί να ακουστεί και να ληφθεί υπόψη κατά την κατάρτιση της Ανακοίνωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το Εθνικό Αγροτικό Δίκτυο συνέβαλε με κάθε πρόσφορο μέσο στην ενεργοποίηση των τοπικών φορέων για τη συμμετοχή τους στη διαδικασία ανάπτυξης του οράματος της περιοχής τους. Συνολική παρουσίαση των ενεργειών του Δικτύου μπορείτε να δείτε εδώ.
Τα αποτελέσματα των συναντήσεων που πραγματοποιήθηκαν σε εθνικό επίπεδο μπορείτε να τα δείτε στο Συγκεντρωτικό Δελτίο το οποίο απέστειλε το Εθνικό Αγροτικό Δίκτυο στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Αγροτικής Ανάπτυξης (ENRD) ως συνεισφορά στη δημόσια διαβούλευση.
Το επιστέγασμα των ενεργειών που πραγματοποιήθηκαν σε επίπεδο Ευρώπης αποτέλεσε η εκδήλωση για το Μακροπρόθεσμο όραμα Εβδομάδα Αγροτικού Οράματος, που οργανώθηκε και υποστηρίχθηκε από το ENRD στην οποία συμμετείχε ενεργά το Εθνικό Αγροτικό Δίκτυο με εικονικό περίπτερο.
Δείτε αναλυτικά τις ενέργειες που πραγματοποιήθηκαν με τη συμβολή του ΕΑΔ.
